Volgens Ethnologue, een encyclopedie van wereldtalen, bestaan er in de wereld zo’n 7.000 verschillende talen, en 13 daarvan zouden in Nederland te vinden zijn (nrc weekend 17 november 2012). Het artikel gaat in op de herkomst van dit getal (zodra een dialect een eigen bijbelvertaling kent, heet het volgens Ethnologue een taal; Etnologue is dan ook gelieerd aan een wereldwijd evangelisatienetwerk), en de bezwaren tegen deze indeling. De wetenschap en de zelfbenoemde ‘Taalindelers’ van Ethnologue zijn het dus niet met elkaar eens. Dertien talen in Nederland lijkt dan ook wel erg veel.
Nu kennen wij het Fries (je kunt deze taal nog altijd op academisch niveau bestuderen aan de Rijksuniversiteit Groningen, maar Friese Taal & Cultuur is wel opgegaan in de bredere studie ‘Europese Talen & Culturen’), we verstaan Drents een beetje, en vinden het geweldig dat de mensen in Noord-Brabant en Limburg zo ‘anders praten’. Al die dialecten kunnen je soms het gevoel geven dat je in eigen land op vakantie bent.
Van het Sallands, Veluws en Stellingwerfs, door Ethnologue ook als aparte taal bestempeld, hadden wij nog niet gehoord. Hoe zou dat klinken en vooral lezen, het Stellingwerfs? Helaas biedt Google Vertalen geen aparte categorie om het even te proberen. Maar wat blijkt? Rond Stellingwerf is een actieve taalclub, die het dialect vol hartstocht promoot. Er is niet alleen een vierdelig (!) woordenboek verschenen, maar ook een dokementaosiecentrum, een webstee en een twitter-account.
Een paar mooie woorden zijn zo mooi, dat ik ze graag van hun webstee overneem:
- baentiesman – ambtenaar
- dagregen – regen die de hele dag blijft
- eigenwetig – gezegd van iemand die slecht wil luisteren
- goezebroek – domme persoon, nietsnut
- zwaarmhuden – bij z’n vrouw blijven wanneer die moet bevallen.
Zelf een kijkje nemen? www.stellingwarfs.nl